Zarządzenia biskupa w związku z nową sytuacją epidemiologiczną

biskupGwałtownie rozszerzająca się epidemia jest dla nas wszystkich bardzo trudnym doświadczeniem. Od 17 października br. w całym kraju władze państwowe wprowadzają nowe narzędzia do walki z koronawirusem. W tym czasie szczególnie powinien nam towarzyszyć duch solidarności i braterstwa. Biorąc pod uwagę nasze możliwości wspierajmy tych, którym jest teraz szczególnie trudno. Bardzo proszę, aby Parafialne Zespoły Caritas, wspólnoty kościelne, skauci, harcerze, młodzież z Oazy i KSM-u, otoczyły opieką osoby starsze, chore i samotne. Proszę, aby w tym trudnym czasie nikt nie pozostawał bez opieki.

Wyrazem naszej miłości i wzajemnej odpowiedzialności za siebie są przyjęte w Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej reguły bezpieczeństwa i higieny wydawane przeze mnie w kolejnych wskazaniach i zarządzeniach. W związku z tym przypominam o dotychczas obowiązujących zasadach oraz przekazuję dodatkowe postanowienia, które należy wdrożyć podczas liturgii i innych działań duszpasterskich na terenie całej diecezji.

Proszę o przyjęcie ze zrozumieniem poniższych wytycznych i ścisłe ich przestrzeganie.

1. Dyspensa

"W nawiązaniu do Komunikatu Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski z dnia 16 października 2020 r., wobec nowych obostrzeń sanitarnych podczas zgromadzeń religijnych, mając na uwadze zagrożenie zdrowia oraz życia (zgodnie z kan. 87 § 1, kan. 1245 i kan. 1248 § 2 Kodeksu Prawa Kanonicznego), niniejszym udzielam dyspensy od obowiązku niedzielnego uczestnictwa we Mszy Świętej do dnia 28 listopada 2020 r. następującym wiernym:

  • a. osobom w podeszłym wieku;
  • b. osobom z objawami infekcji (np. kaszel, katar, podwyższona temperatura, itp.);
  • c. osobom, które czują trudny do pokonania lęk przed zarażeniem;
  • d. osobom, które nie będą mogły skorzystać z możliwości uczestnictwa we Mszy św. ze względu na ograniczenie liczby wiernych w kościołach w strefach tzw. „czerwonej” i „żółtej”.

Skorzystanie z dyspensy oznacza, że nieobecność na Mszy niedzielnej we wskazanym czasie nie jest grzechem. Jednocześnie zachęcam, aby osoby korzystające z dyspensy trwały na osobistej i rodzinnej modlitwie. Zachęcam też do duchowej łączności ze wspólnotą Kościoła poprzez transmisje radiowe, telewizyjne lub internetowe. Tych zaś, którzy mogą uczestniczyć we Mszach św. odprawianych w kościołach czy kaplicach, proszę o gorliwą modlitwę za całą wspólnotę Kościoła, a szczególnie za tych, którzy we Mszach św. uczestniczyć nie mogą.

2. Uczestnictwo wiernych w sprawowanych liturgiach i innych działaniach duszpasterskich

A. Strefa żółta: w uroczystościach religijnych może uczestniczyć maksymalnie 1 osoba na 4m2.

B. Strefa czerwona: podczas uroczystości religijnych nie więcej niż 1 osoba na 7m2.

Inne, ewentualne ograniczenia będą przekazywane po ukazaniu się Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów.

3. Udzielanie Komunii Świętej

  • Podczas każdej liturgii należy umożliwić wiernym przyjęcie Komunii Świętej zarówno bezpośrednio do ust, jak i na rękę. Przypominam, że prawo liturgiczne Kościoła dopuszcza jako równoważne, dwie formy przyjmowania Komunii św. O formie tej decyduje każdy wierny, w sposób wolny i nieskrępowany. Naszą zaś sprawą, jako duszpasterzy, jest w tej sytuacji epidemiologicznej, zadbać o bezpieczeństwo i podać porządek udzielania Komunii św., zachowując tym samym szacunek do wyboru wiernych, co do sposobu, w którym chcą przyjąć Komunię św.
  • Za każdym razem należy wyraźnie ogłosić porządek przyjmowania Komunii Świętej. Należy utworzyć oddzielne rzędy dla przyjmujących Komunię Świętą bezpośrednio do ust i na rękę. Jeśli obecny jest jeden szafarz, komunikuje on najpierw rząd przyjmujących na rękę, a następnie rząd przyjmujących do ust. Jeśli jest większa liczba szafarzy, wówczas każdy z nich komunikuje w oddzielnym rzędzie.
  • Kapłan lub inny szafarz rozdający Komunię Świętą winien bezpośrednio przed, jak i po tej czynności, zdezynfekować ręce, a podczas niej mieć nałożoną maseczkę.

4. Sakrament pokuty i pojednania

Należy zadbać o należyte zabezpieczenie konfesjonałów, co jest ważne zwłaszcza w kontekście zbliżającego się okresu spowiedzi przed Uroczystością Wszystkich Świętych oraz przed Bożym Narodzeniem.

  • Wolno spowiadać poza konfesjonałami, w przygotowanych do tego pomieszczeniach.
  • Nie wolno używać tzw. konfesjonałów zamkniętych (szafowych).
  • W konfesjonałach na kratkach najlepiej od strony penitenta oraz spowiednika należy umieścić folie ochronne i wymieniać je przynajmniej raz w tygodniu.
  • W konfesjonałach należy umieścić środek do dezynfekcji z dozownikiem rozpylającym, prosząc penitentów, aby każdy po sobie zdezynfekował folię.

5. Bierzmowania

Wobec obecnej sytuacji epidemiologicznej i ograniczeniach w liczbie osób mogących uczestniczyć we Mszach św. w kościołach oraz zasadach funkcjonowania szkół w strefach żółtej i czerwonej, należy zawiesić wszystkie bierzmowania do odwołania.  

6. Spotkania grup i wspólnot parafialnych

Zasadnym wydaje się być przeniesienie wszystkich spotkań grup i wspólnot parafialnych do kościołów. 

7. Uroczystość Wszystkich Świętych i modlitwa na cmentarzach

  • W związku ze zbliżającą się Uroczystością Wszystkich Świętych i Dniem Zadusznym należy zachęcać wiernych do indywidualnego nawiedzania cmentarzy, rozkładając odwiedziny grobów swoich bliskich na całą oktawę uroczystości 
  • Wobec ograniczeń sanitarnych dotyczących liczby osób mogących uczestniczyć w zgromadzeniach publicznych, należy zrezygnować z uroczystości na cmentarzach w dniu 1 listopada, a zamiast tego zaprosić wiernych do udziału w liturgiach sprawowanych w ciągu dnia w świątyniach. Zamiast jednej tradycyjnej procesji można zaproponować nabożeństwa za zmarłych w kolejnych dniach listopada.

8. Wizyta duszpasterska (tzw. kolęda)

  • W najbliższym roku w Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej nie odbędzie się wizyta kolędowa w tradycyjnej formie.
  • Zamiast odwiedzin przez duszpasterzy w domach należy zaprosić mieszkańców do kościoła w mniejszych grupach na wieczorną Mszę św., np. mieszkańców poszczególnych ulic lub małych miejscowości. Intencją tej Mszy św. winna być modlitwa za zaproszonych danego dnia parafian.
  • Podczas Mszy św. należy wygłosić okolicznościową homilię oraz odmówić modlitwę błogosławieństwa nad zebranymi i pozostałymi w domach mieszkańcami, zwłaszcza chorymi. Można także poświęcić wodę, którą wierni przyniosą do kościoła w ich własnych naczyniach, a po poświęceniu zabiorą do domów.
  • Po liturgii należy poprowadzić kolędowanie oraz rozmowę, poruszającą bieżące kwestie parafialne. Wskazane jest też rozdanie modlitwy do odmówienia w domach.
  • Warto zachęcić wiernych, by po powrocie do domów odprawili celebrację „liturgii rodzinnej”, odmawiając modlitwę, której tekst otrzymali w świątyni, oraz kropiąc mieszkanie wodą święconą.

9. Środki ochrony osobistej

Maseczek lub przyłbic zakrywających nos i usta winni używać:

  • a. wierni uczestniczący w liturgii, chyba że mają zwolnienie wynikające z przeciwskazań medycznych,
  • b. pracownicy kościelni w sytuacjach kontaktu z innymi osobami (np. podczas zbierania składki czy w czasie przygotowania paramentów w świątyni, w której przebywają inne osoby),
  • c. służba liturgiczna podczas liturgii i przygotowania do niej, z wyjątkiem diakona, lektora
  • i psalmisty w momentach czytania lub śpiewu,
  • d. celebransi – przynajmniej podczas rozdawania Komunii św. i procesji przez świątynię.

Zachęcam ponadto, aby na zakończenie Mszy św. powrócić do praktyki śpiewu Suplikacji w intencji ustania epidemii, za chorych i personel medyczny oraz w intencji zmarłych. Proszę także, aby wezwać wiernych do modlitwy błagalnej o ocalenie przed rozprzestrzenianiem się wirusa. Można zaproponować odmawianie Koronki do Bożego Miłosierdzia, każdego dnia, jeśli to możliwe, w Godzinie Miłosierdzia pomiędzy godz. 15:00 a 16:00. Niech w naszych intencjach różańcowych na stałe wpisze się modlitwa o powstrzymanie epidemii.

Z serca dziękuję Duszpasterzom, Osobom Konsekrowanym i Wiernym Świeckim za codzienny wysiłek budowania wspólnoty Kościoła w trudnych czasach epidemii. Szczególnie dziękuję służbie zdrowia, służbom sanitarnym i wszystkim wolontariuszom opiekującymi się chorymi, życzę wszystkim obfitości Bożego błogosławieństwa na każdy dzień.

Bp Edward Dajczak
Biskup Koszalińsko-Kołobrzeski